به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دانشجویان ترکمن به نقل از اولکامیز، ۲۱ فوریه مصادف با ۲ اسفند ماه توسط سازمان جهانی یونسکو بنام روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده است. روزی که برای اقوام و بلکه برای کشورها یک فرصت بزرگ به شمار می آید و الزامات و بایسته های پاسداری از زبان مادری و اهمیت تنوع زبانی در جهان تاکید می کند. به همین مناسبت با منصور طبری شاعر نام آشنای ترکمن صحرا که بیش از هر شخصیت دیگری برای حفظ و ترویج زبان مادری اهتمام می ورزد گفتگویی طولانی انجام دادیم که البته با پاسخ های کامل وی مفصل تر شده است. خالق کتاب ” انه دیل ” بیش از یک دهه است که مسئولیت انجمن شعر و ادب میراث گنبد را بر عهده دارد و در صف اول سنگر تکریم ، پاسداشت ، تقویت و احیای زبان مادری قرار دارد . با همراه باشید :
شما یکی از شاعران فعال ترکمن صحرا هستید که به مسئله زبان مادری اهمیت ویژه قائل هستید لطفا در این مورد صحبت کنید؟
سلام. اهمیت زبان مادری را میتوان از زبان نلسون ماندلا شنید: «اگر با یک انسان به زبانی که آن را می‌فهمد سخن بگویید، سخن شما به مغزش راه خواهد یافت. اما اگر با انسانی به زبان مادری‌اش سخن بگویید، آن سخن به قلب او نفوذ خواهد کرد» بعد از این سخن تاریخی نلسون ماندلا، ابتدا روز جهانی زبان مادری را به تمام زبانهای دنیا و سپس به تمام کسانی که زبان مادری‌شان، تمام وجودشان را فرا گرفته و به آن ارج می‌نهند تبریک می‌گویم.
البته کسانی هم هستند که به زبان مادری خود اهمیتی قایل نیستند و برایشان اولویت نیست. شاید زبان مادری را از درون وجود خود درک نکرده‌اند، شاید مسائل دیگری برایشان اولویت دارد که آن هم برمی‌گردد به نوع تربیت پدران و مادران.
یادم می‌آید در یک کتاب روانشناسی خوانده‌ام که از یک روانشناس سؤال می‌کنند: شروع تربیت کودک از چه سنی باید باشد تا نتیجه مثبت گرفته شود؟ روانشناس در پاسخ می‌گوید: ۲۵ سال قبل از تولد کودک. منظور او این بود که ابتدا پدر و مادر، خوب تربیت شوند و با مسائل مختلف اجتماعی و فرهنگی جامعه آشنایی داشته باشند، تا کودکشان را بهتر تربیت نمایند.
زبانشناسی را هم میتوان در این مورد با روانشناسی کودک مرتبط ساخت. کودک خود خطایی انجام نداده، بلکه این پدر و مادرها هستند که در تربیت فرزند در زمینه‌های مختلف کوتاهی کرده‌اند. البته این مشکل به یکباره اتفاق نمی‌افتد. شاید این روند ده‌ها سال طول بکشد، تا اینکه نسل جدید از هویت اصلی خود دور شود. در طی این سال‌ها شرایط مختلفی را پشت سر می‌گذارند که به سیاست، اقتصاد، فرهنگ و به نوع کشورداری بستگی دارد.
عدم تدریس زبان مادری در هر کشوری، یکی از علت‌های از دست دادن هویت است. طبق آمار یونسکو، هر ساله چندین زبان مادری از بین می‌رود. زبان همیشه آخرین سنگر برای دفاع از هویت واقعی یک ملت و یک قوم است. شما تا زبان باز نکنی، هیچکس تشخیص نمی‌دهد که فارس هستی، تورکمن هستی، عرب هستی، کرد هستی یا بلوچ. زبان، اصلی‌ترین شاخصه‌ی هویت یک فرد است. به طور طبیعی زبان مادری، زبانی است که کودک در رحم مادرش آنرا احساس می‌کند. با او متولد می‌شود، با این زبان، کم کم رشد می‌کند، بازی می‌کند، با همسن و سال‌های خود شاید دعوا هم بکند، احساساتش را با پدر و مادرش شریک می‌شود و بطور خلاصه زبان مادری یعنی ارتباط بین مغز، قلب و دهان کودک است، که در وجود او ریشه دارد.
یک تورکمن ممکن است لباس یک کرد را بپوشد و زبانش را هم یاد بگیرد ولی هرگز کرد نمی‌‌شود و بالعکس. یک تورکمن در هر لباس و دین و مذهب هم باشد، همان تورکمنی است که از شکم مادرش زاده شده است. چرا می‌گویند تورکمنها شیعه، تورکمنهای سنی یا تورکمنهای مسیحی؟ چون با زبان تورکمنی متولد می‌شوند و به آن قوم تعلق دارند. البته در کنار زبان مادری، میتوان زبانهای دیگر را نیز آموخت. همانگونه که ما تورکمنها، زبان فارسی را بخوبی آموخته‌ایم. زبان رسمی یک کشور ممکن است زبان مادری بسیاری از افراد آن جامعه باشد که در این صورت برای آنها مشکلی در زمینه زبان وجود نخواهد داشت ولی برای دیگر اقوامی که در آن جامعه زندگی می‌کنند می‌تواند مشکلات روحی، اجتماعی و فرهنگی بوجود بیاورد، مخصوصأ از دست دادن هویت قومی و اصالت فرهنگی. بنابر این، زبانهای مادری، به حمایت دولتها و مسئولین دلسوز، نیاز مبرم دارد.
از کتابتان مجموعه شعر انه دیل حرف بزنید کی چاپ شد؟ استقبال علاقمندان چطور بود؟
کتاب انه دیل در سال ۱۳۸۲ چاپ گردید و مورد استقبال فراوان قرار گرفت. چون اشعار کتاب بصورت طنزهای احتماعی و با زبان ساده نوشته بود، در مدت کوتاهی تمام شد که دوباره مقداری دیگر سفارش چاپ دادم و آنهم باقی نماند.در اینجا جا دارد از کسانی که این کتاب را دریافت کرده‌اند تشکر نمایم.
به نظر شما تسلط بر زبان مادری چه تاثیری بر شخصیت و سروده های شاعران دارد؟
بسیار مهم است که شاعر به زبان مادری‌اش مسلط باشد. زبان نقش کلیدی دارد. حروف از همان بدو تولد در مغز انسان نقش می‌بندد و رشد می‌کند، شاعر هرچه بیشتر بر زبان مادریش مسلط باشد کلماتی که به کار می‌برد زیباتر خواهد بود. البته نباید فراموش کرد که در یک شعر زیبا نه تنها میزان آشنایی فرد به زبان مادریش بستگی دارد، بلکه باید از قواعد و فنون شعر نیز آکاه باشد، قوانین شعر در سبکهای مختلف را بداند. مسلط بودن به زبان مادری، در زمینه‌ی رشد شخصیت اجتماعی انسان نیز بسیار مؤثر است.
شعر انه دیل شما شاهکار ادبی تان محسوب می شود به گونه ای که این شعر در فضای مجازی بصورت وسیع منتشر یافت و دست به دست شده است شعر هیچ شاعری مثل انه دیل مورد استقبال دوستداران شعر و ادبیات ترکمنی واقع نشده دلیل این همه استقبال را چه می دانید؟
شعر انه دیل را ۲۰ سال پبش سرودم. در کودکی همیشه به شعر و موسیقی علاقه‌مند بودم، مخصوصأ اشعار و ترانه‌های طنز را خیلی دوست داشتم و در نوجوانی، اشعار و ترانه‌های تورکمنی را بین دوستان احرا می‌کردم و آنها هم شاد می‌شدند. در کودکی‌ام، مادرم با اینکه بیسواد بود شعر می‌گفت، پدرم در منزل، همیشه ترانه‌های تورکمنی گوش می‌داد و من هم از همان دوران کودکی به زبان و فرهنگ تورکمن علاقه مند شدم و در جوانی تعدادی شعر، هم به زبان تورکمنی و هم به زبان فارسی به صورت دیمی سروده بودم. زمانی که سنم بالاتر می‌رفت، احساس می‌کردم که زبان تورکمنی، کم کم اصالتش را از دست می‌دهد. دایم افسوس می‌خوردم، گاهی هم به دوستانم تذکر می‌دادم که از کلمات تورکمنی، بیشتر استفاده نمایند، هرچند خودم هم کلمات اصیل و قدیمی را نمی‌دانستم و فقط با کلماتی آشنا بودم که با آنها بزرگ شده بودم. خلاصه اینکه زمان می‌گذشت و فکرم مشغول این بود که شعری بسرایم تا این مشکلات را بصورت ساده در آن بیان نمایم و انه دیل را سرودم. قبل از اینکه این شعر را در میان مردمم بخوانم، مدتی در میان دوستان و آشنایان می‌خواندم و سپس در جامعه، میان مردمم خواندم که با استقبال بی‌نظیری روبرو شد. شاید هزاران کپی در سطح وسیعی در تورکمنصحرا از آن گرفته شد، گویی انقلابی درونی در آنها روی داده و جرقه‌ای بر افکارشان زده شده است، احساس می‌کردم که از فراموشی زبان مادری‌شان، غمگین شده‌اند. البته خودم هم هنگام سردون شعر انه دیل، اشک در چشمانم جاری بود. روایتی تلخ با طنزی تلخ.
اهمیت زبان مادری چیست ؟ چه راهکاری برای تقویت آموزش زبان مادری پیشنهاد می کنید؟
هویت هر کس با زبان مادریش گره خورده و غفلت از زبان مادری، غفلت از شخصیت انسانی، اجتماعی و فرهنگی است. راهکار آن، آموزش زبان تورکمنی در مدارس مناطقی که تورکمنها در آنجا ساکن هستند می‌باشد. همچنین طرحی که در دانشگاه‌های منطقه مبنی بر ۲ واحد اختیاری ریخته شد، خوب است ولی کافی نیست. تنها گزینه‌ی مؤثر، که اگر روزی از طرف مسئولین دلسوز و محترم اجرا شود، همان آموزش زبان مادری اقوام در مدارس، در کنار زبان فارسی است.
اصل ۱۵ قانون اساسی صحبت کنید چرا تا الان اجرا نشده است ؟
اصل ۱۵ قانون اساسیِ کشور عزیزمان، اعلام می‌دارد که:
طبری -« خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است. اسناد و مکاتبات و متون رسمی باید با این زبان و خط باشد ولی استفاده از زبانهای محلی و قومی در مطبوعات و رسانه‌های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس، در کنار زبان فارسی آزاد است » به نظر من این قانون، در مورد آموزش زبان اقوام، بسیار شفاف توضیح داده است. ولی در مورد اینکه چرا تاکنون اجرا نشده، باید عرض کنم که کشورمان دارای مشکلات دیگری هم هست که باید به آن رسیدگی شود، فعلأ اقتصاد و معیشت مردم در اولویت قراردارد و باید صبر کنیم، البته حرکت‌های مثبتی هم در این زمینه از قبیل دو واحد اختیاری زبان اقوام در دانشگاه‌های منطقه صورت گرفت که نشانه آمادگی مسئولان محترم جهت حل این مشکل هستند، هر چند زمانی طولانی صرف شود، باید صبر کرد.
از دیدگاه شما اگر اصل ۱۵ قانون اساسی اجرا شود چه دستاورد مثبتی برای کشور خداهد داشت؟
-اگر اجرا شود، مسلمأ حرکت بسیار مثبتی خواهد بود. و بزرگترین دستاورد آن نجات زبان اقوام از نابودی و جلوگیری از بی هویت شدن اقوام حامعه و افزایش سلامتی روحی و فرهنگی مردم و افرایش امید برای آینده‌ا‌ی روشن. مسلمأ تمام اقوام احساس خواهند کرد که در اداره کشور سهیم هستند.
شما رئیس انجمن میراث گنبد هستید تا الان انجمن میراث چه فعالیت هایی را در مورد زبان ترکمنی داشته است ؟ اصولا تشکلهای فرهنگی ادبی چه وظیفه ای در این باره دارند؟
بعنوان مسئول انجمن شعر و ادب تورکمنی میراث گنبدکاووس، به این مطالب بصورت کوتاه اشاره می‌کنم که: انجمن‌ها و تشکلهای فرهنگی تورکمنها در تورکمنصحرا، مخصوصأ انجمن میراث در سال ۱۳۷۷ با مجوز دولت محترم و با پیشقدم شدن اداره کل ارشاد گلستان و زیر نظر ارشاد گنبدکاووس، فعالیت‌های خودشان را آغاز کردند. انجمن میراث که همانند سایر انجمن‌ها، اساس کارش فعالیت فرهنگی است در طی ۲۰ سال فعالیت خود، شاعران و نویسندگان خوبی تربیت کرد، قوانین و فنون شعر را توسط اساتید زبان تورکمن آمورش داد، همایش‌های فرهنگی، مراسم مختومقلی در طی سال‌های متمادی، برگزاری کلاسهای شعر و داستان نویسی به زبان تورکمنی، آموزش خواندن و نوشتن صحیح به زبان تورکمنی، آشنایی با قواعد و گرامر و دستور زبان تورکمنی با رسم الخط جدید. کلاس مختومقلی خوانی برای خواهران و کلاس قصه برای کودکان، قسمتی از فعالیت‌های انجمن میراث در طی این ۲۰ سال بود.
سازمان جهانی یونسکو چرا ۲۱ فوریه بعنوان روز جهانی زبان مادری نامیده است؟ یونسکو چه برنامه هایی به این مناسبت دارد؟
دلیل نامگذاری روز ۲۱ فوریه بنام روز حهانی زبان مادری، بر می‌گردد به زمانی که در سال ۱۹۵۲، دانشجویان دانشگاه‌های مختلف شهر داکا، پایتخت امروزی کشور بنگلادش که در آن زمان تحت لوای پاکستان بود، جهت ملی کردن زبان بنگالی به عنوان دومین زبان ملی در کنار زبان اردو تظاهرات مسالمت آمیزی در این شهر انجام دادند که به کشته شدن تعدای از دانشجویان منجر شد. بعد از جدا شدن این کشور از پاکستان، با در خواست، حاکمان جدید از سازمان ملل، برای نخستین بار سازمان یونسکو در ۱۷ نوامبر ۱۹۹۹، روز ۲۱ فوریه (برابر با دوم و گاهی سوم اسفند) را روز جهانی زبان مادری نامید و از سال ۲۰۰۰ این روز، در بیشتر کشورها گرامی داشته می‌شود و برنامه‌هایی هم برای این روز تدارک می‌بینند. یونسکو هم هرسال برنامه‌هایی را در کشور‌های مختلف اجرا کرده و دولتها را تشویق می‌کند که زبان مادری اقوام موجود در کشورشان را به رسمیت بشناسند.
رسم الخط جدید زبان ترکمنی چه شاخصه ها و محاسنی مخصوصا در قسمت خواندن درست متون و نوشتار صحیح دارد؟
طبری-هر زبان برای خود قوانین و دستوراتی دارد که توسط اساتید و زبانشناسان آن زبان بر اساس تکنیک‌های علمی تدوین می‌گردد و به زبان لهجه و زبان ادبی تقسیم می‌گردد و زبان ادبی را از میان لهجه‌های موجود در آن زبان، استخراج و با شرایط محیطی وفق داده و تدوین می‌نمایند. مثلا زبان فارسی که از لهجه‌های مختلف تشکیل شده است، توسط اساتید این زبان با کارشناسی دقیق، یک زبان معیار و رسمی بوجود آمده و قوانین این زبان را بعنوان دستور زبان فارسی تعریف می‌کنند و اکنون می‌بینیم که در کشورهایی که زبان رسمی آنها، مانند ایران، تاجیکستان و افغانستان فارسی است از این قوانین پیروی می‌کنند و در هر سه کشور یکی است، فقط با اندکی تفاوت در لهجه‌ی هر یک از این کشورها. زبان تورکمنی نیز خارج از این مقوله نیست.
زبان تورکمنی از زبانهای پبچیده‌ای است که هم دارای لهجه‌های بسیاری است (به دلیل اینکه طوایف بزرگ و کوچک فراوانی دارد) و هم دارای زبان ادبی و رسمی است که هم اکنون در کشور تورکمنستان از صد سال پیش تدریس می‌شود. کارشناسان و زبان سناسان تورکمن، چنان قوانین و گرامر قوی، زیبا، اصولی و بسیار جالب برای این زبان تدوین کرده‌اند که شما می‌توانید آنرا با هر رسم‌الخطی که دوست دارید بنویسید (کریل، لاتین، عربی_فارسی) به شرطی که قواعد و گرامر این زبان را بدانید. اکنون زبان تورکمنی در کنار زبان فارسی در تمام نقاط جهان بصورت رسمی و جهانی مطرح است، چون بصورت علمی و آکادمیک تدریس می‌شوند.
هم اکنون در تورکمنستان، زبان تورکمنی را با خط لاتین می‌نویسند، اما در ایران مسئله متفاوت است، بدلیل اینکه در ایران برای زبان تورکمنی مدارسی وجود نداشته تا تورکمنها با علم و فنون این زبان آشنا شوند. (یادم می‌آید که قبل از انقلاب، در زمان پهلوی، وقتی ما در حباط مدرسه به زبان تورکمنی که صحبت می‌کردیم، از طرف ناظم مدرسه بارها به ما اخطار دادند که حتی در حیاط مدرسه، هم باید فارسی صحبت کنیم، هر چند این ناطم خودش تورکمن بود).
کتابهایی که چاپ می‌شد بصورت خط دیمی نوشته شده بود و بدون رعایت اصول و قوانین یک زبان خاص بود. اکثر کسانی هم که این کتاب‌ها را می‌خواندند، با این قوانین دستوری آشنا نبودند و به همان روش دیمی عادت کرده بودند. البته اساتید و صاحب نظرانی هم بودند که از زمان پهلوی در این زمینه فعالیت می‌کردند تا زبان تورکمنی را در یک چهارچوب و قالب اصولی قرار دهند و آنرا از این وضعیت دیمی نجات دهند. تا اینکه بعد از تأسیس انجمنهای ادبی و فرهنگی در شهرهای مختلف تورکمنصحرا با مجوز دولت محترم، بزرگترین حرکت تاریخی و فرهنگی در تورکمنصحرا روی داد. اساتید و اندیشمندان زبان و ادبیات تورکمن به این نتیجه رسیدند که به سمینارهایی جهت قاعده‌مند نمودن زبان تورکمنی، نیاز مبرم وجود دارد. نتیجه‌ی این سمینارها و جلسات متعدد، ظهور رسم‌الخط جدید تورکمنی با الفبای عربی_فارسی بود.
این رسم‌الخط با الهام از قوانین زبان تورکمنی تدوین شده توسط اساتید و زبانشناسان تورکمنستان و با تغییراتی که مختص خط عربی_فارسی بود بصورت علمی تدوین گردید. آموختن این قوانین باعث می‌شود که فرد آموزنده، کلمات تورکمنی را صحیح ادا کند و چون بر اساس اصول پایه‌ریزی شده بود می‌تواند کلمات را صحیح بنویسد و یک کلمه را به چند صورت نخواهد نوشت، بطور مثال: کلمه بوُلدوم را به چند صورت: بولدم، بولدام، بلدم، بلدوم نمی‌نویسد و بصورت بوُلدوم می‌نویسد.
البته هر قانونی، عیب و ایرادهایی مختص خود دارد و کامل نیست، ولی چون با رأی و نظر اکثریت اساتید و اندیشمندان تورکمنهای ایران به تصویب رسید و فعلا هم هیچ رسم‌الخط جایگزینی که با علم و درایت تدوین شده باشد وجود ندارد، به این رسم‌الخط احترام گذاشته و در یادگیری و تدریس آن کوشا باشیم و حرمت بزرگان خود را نگه دارم که اگر آنها نبودند، تاکنون زبان تورکمنی در زبانهای دیگر حل می‌شد.
هنگامی که دولت محترم، خود اجازه تدریس این زبان را با قوانین مصوب این رسم‌الخط، به انجمن‌ها و دانشگاه‌های منطقه داده است، آیا درست است بدون اینکه با قوانین این رسم‌الخط آشنا باشیم، برای جلوگیری از حرکت آن، به بهانه‌ی اینکه انتقاد می‌کنیم سنگ اندازی کنیم و تهمت‌های ناروا به آن بچسبانیم. این نوع روش، روش انتقاد نیست. کمی فکر کنیم که فردا روزی، از گفته‌های خود پشیمان خواهیم شد و پاسخگوی تهمت‌هایی که زده‌ایم خواهیم بود. لیاقت هر فرد، همان است که از دهانش خارج می‌شود. پس مراقب دهانمان باشیم.
برای اموزش زبان ترکمنی به علاقمندان نقاط قوت‌رسم الخط جدید چیست؟
در مطالب بالا به این مهم، اشاره کردم. باز عنوان می‌کنم که نقطه بسیار قوی این رسم‌الخط، تدوین شده بر اساس قوانین و گرامر یک زبان پیشرفته است که با یادگیری آن میتوان، تورکمنی به راحتی آموخت و نوشت.
به نظر شما رسم الخط جدید زبان ترکمنی چه ضعفها و کاستیهایی دارد؟
همانطور که قبلأ هم گفتم هر قانونی ضعفهایی هم دارد که در مراحل اجرایی مشخص می‌شود. این رسم‌الخط در مرحله آموزش و آزمایش است و چون شاگردان زیادی هم تربیت شده‌اند، در آینده، نقاط قوت و ضعف آن مشخص خواهد شد. البته تعدادی از ما عادت کرده‌ایم که با هر چیز تازه‌ای مخالفت نماییم. در طول تاریخ با پیشرفت علم، تکنولوژی ، آگاهی افراد هم بیشتر شده و همه چیز تغییر نموده است، و در این میان، همیشه افرادی یافت شده‌اند که بدون آگاهی یا بر اساس منافع خود، با این تغییرات، مخالف بودند و سنگ‌اندازی نمودند.
خط نیز در جوامع مختلف چنین سیر تکاملی را پیموده است. حتی اِعراب گذاری، نقطه‌ها و تشدید‌ها در زبان عربی، بعد از ظهور اسلام اتفاق افتاده است. اگر اشتباه نکنم: نامه‌ای از حضرت علی به مالک اشتر نوشته شده بود که هیچ نقطه و اِعراب در آن وجود نداشت (اگر اشتباه می‌کنم، حتمأ قید بفرمایید). خط فارسی هم مراحل مختلفی را سیر کرده تا به این نقطه رسیده است و هنوز هم در حال تحول است، پس دلیلی ندارد که با تغییرات در خط تورکمنی مخالف باشیم.
از ظرفیت فضای مجازی و شبکه های اجتماعی برای ترویج زبان مادری چگونه میتوان استفاده کرد؟
طبری-به نظر من فضای مجازی بهتربن هدیه‌ای بود که علم در اختیار بشریت گذاشت. سطح آگاهی بشر نیز به مراتب افزایش یافت، ما هم باید از این علم، حداکثر استفاده را ببریم. این فضا بهترین وسیله برای گسترش زبان مادریست. از طریق ایجاد کانال‌ها و گروهای ادبی و فرهنگی، زبان و رسم‌الخط جدید تورکمنی را میتوان توسط افراد با تجربه آموزش داد.
هویت اصلی انسانها به زبان مادری شان است به نظر شما این هویت در بین ترکمنها نسبت به گدشته قویتر شده و یا کمرنگ تر شده است؟ دلایل تان را بیان کنید؟
از اصلی‌ترین و مهمترین شاخصه‌های هویت فرد، همان زبان مادریست. در گذشته‌هایی که ما جوانتر بودیم این نشانه‌های بی‌هویتی کمتر دیده می‌شد، و چون ما هیچ وسیله‌ای برای ابراز وجود نداشتیم و کودکانمان همیشه در معرض خطر از خود بیگانگی بودند که بعضأ پدر و مادرها هم آنهارا تشویق می‌کردند که زبانی غیر از زبان مادری، یاد بگیرند، رادیو، تلویزیون و بعدها هم ماهواره‌ها وسایلی بودند که ما در اختیار نداشتیم. و بطور خودکار و اتوماتیک جذب آنها می‌شدیم و ناخودآگاه آموزش می‌دیدیم و پدران و مادران یا نظاره‌گر بودند و یا تشویق می‌کردند.
با هجوم این رسانه‌ها، پدران و مادران می‌بایست، علاوه بر اینکه از این رسانه‌ها استفاده بهینه می‌کردند، به کودکان خود زبان مادری و فرهنگشان را هم آموزش می‌دانند، که اگر این کارها را انجام داده بودند، چه بسا که وضعیتمان بهتر از امروز بود، البته باز نباید نا امید شد، چون با حمایت مسئولین محترم، کلاسهای تدریس زبان تورکمنی در تورکمنصحرا فعال است و در دانشگاه‌های منطقه نیز بصورت ۲ واحد اختیاری تدریس می‌گردد.
سئوال آخر بعنوان یک شاعر مطرح خواسته شما از مردم ترکمن صحرا در خصوص زبان مادری چیست؟
مردم عزیز تورکمن جزو مردمانی هستند که خونگرمند، صبورند و مشکلات را بخوبی درک می‌کنند. برای وطن و سرزمینشان احترامی خاص قائلند. همچنین زبان تورکمنی را بسیار دوست دارند. با وجود اینکه تاکنون نتوانسته‌اند به زبان مادری خود آموزش ببینند، ولی در هر صورت سعی کرده‌اند تا زبانشان را حفظ نمایند. هرچند، کلمات وارد شده غیر تورکمنی به زبانمان بیش از‌مقداریست که قبلأ بوده و باید پالایش شود.
من دوست دارم مردم عزیز تورکمن، همانگونه که به زبان فارسی احترام می‌گذارند و آموزش می بینند، و با آنکه در طول تاریخ، با مشکلاتی که داشتند، زبان تورکمنی را با کمبودهای بوجود آمده‌اش حفظ کرده‌اند، اکنون با آموزش اصولی زبان تورکمنی بیشتر آشنا شوند و در کلاسهای آموزش زبان و رسم‌الخط تورکمنی که بصورت رایگان انجام وظیفه می‌کنند شرکت نمایند و حمایت خود را از این حرکت بزرگ فرهنگی دریغ نفرمایند، تا زبان مادریمان با آگاهی کامل و بصورت علمی حفظ گردد.
در پایان از جنابعالی تشکر و قدردانی می‌نمایم. به امید روزی که بتوانیم، با حمایت دولت محترم و مسئولین دلسوز، آموزش زبان تورکمنی را در مدارس منطقه شاهد باشیم. مؤفق باشید.