در شرایط کنونی گلستان نه چندان کارخانه های بزرگ و صنایع مادر دارد و نه طرح های درآمدزای پایدار که بر اساس آن امیدوار به آینده روشن بخش اشتغال آن بود.
براساس آمارهای موجود ، گلستان در زمره استان های دارای بیشترین تعداد بیکار در کشور است و با وجود همه ظرفیت ها و توانمندی ها در نقاط گوناگون آن، هنوز از این قابلیت ها برای رونق بخشیدن بیشتر به توسعه فضای کسب و کار استفاده نشده است.
سکونت اقوام گوناگون با خرده فرهنگ های تقریبا دست نخورده و سنتی به همراه قابلیت های گردشگری طبیعی شهرهای استان، گلستان را به مرکزی دارای ظرفیت های بالقوه برای تقویت گردشگری تبدیل کرده که اگر برنامه درستی برای به کارگیری صحیح آن وجود داشته باشد بی تردید بخش عمده ای از موانع و محدودیت های مرتبط با اشتغال برطرف خواهد شد و برهمین اساس توسعه گردشگری به یک اولویت در استان تبدیل شده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دانشجویان ترکمن به نقل از ایرنا، سیدمناف هاشمی استاندار جدید گلستان در اولین روزهای حضورش در این مسئولیت بر لزوم رونق هر چه بیشتر گردشگری در استان تاکید کرد و گفت: بسیاری از این ظرفیت ها بکر ، دست نخورده و ناشناخته است که فراهم کردن زیرساخت های مرتبط با توسعه هر چه بیشتر آن می تواند زمینه ایجاد مشاغل جدید در این بخش و افزایش درآمدهای مرتبط با آن را فراهم کند.
وی بیان کرد: یکی از پتانسیل های گردشگری گلستان، جزیره آشوراده در بندرترکمن است که با وجود مصوبه هیات دولت برای اجرای طرح های گردشگری در این جزیره ، تاکنون اقدامی در آن صورت نگرفته است.
استاندار گلستان یکی از پیش شرط های توسعه گردشگری در گلستان را فراهم کردن زیرساخت های ضروری دانست و گفت : به عنوان مثال در شرق گلستان با وجود حجم فراوان ظرفیت های گردشگری حتی یک هتل مناسب وجود ندارد و در این شرایط انتظار رونق گردشگری و افزایش حضور مسافران داخلی و خارجی در استان نابجا است .
هاشمی ادامه داد: عبور سالانه ۱۸ میلیون گردشگر و مسافر از گلستان فرصتی برای توسعه گردشگری و تامین درآمدهای بیشتر استان از این بخش است ،اما ضعف های ساختاری و ریشه ای امکانات گردشگری مانع جدی رسیدن به این اهداف است.
از سوی دیگر توسعه و رونق گردشگری در گلستان فقط منوط و محدود به تلاش های بخش دولتی نیست و شاید بهره گرفتن بیشتر از توان بخش خصوصی و افراد علاقمند به این بخش، یک راه حل مهم و قابل اجرا برای بهبود فضای کسب و کار گردشگری در گلستان باشد.
پراکنده بودن آثار طبیعی و تاریخی و امکانات گردشگری در شهرهای استان ، وجود روستاهای تاریخی، سرسبز، کوهستانی با خانه های قدیمی به عنوان یک ظرفیت بکر برای بوم گردی و فعالیت هر چند محدود کارگاه های تولید صنایع دستی در برخی روستاها ، ضرورت توجه هر چه بیشتر به گردشگری، کسب و کار بومی و بوم گردی در گلستان را بیشتر از قبل و فراهم کردن فضای آرام گسترش آن برای علاقمندان به وسرمایه گذاران در این بخش را ضروری تر می کند.
در این پیوند در سال های اخیر و با شناسایی دقیق ظرفیت روستاهای گلستان ، بوم گردی به عنوان بخش مورد علاقه گردشگران روستاگرد رونق گرفته و به واسطه مدد از فناوری های مدرن شبکه های اجتماعی برای معرفی قابلیت روستاهای گلستان ، پای گردشگران داخلی و خارجی زیادی به روستاهای استان باز شده است.
محمد زنگانه که چندین سال است در بوم گردی روستاهای گلستان فعالیت داشته و توانسته در علی آباد برای خود و تعدادی دیگر شغل ایجاد کند به خبرنگار ایرنا گفت: کار بوم گردی در شهرستان علی آباد استان گلستان را با سه خانه روستایی در بخش کمالان آغاز کردیم و با ارسال چند عکس در فضای مجازی به انتظار مسافر نشستیم.
وی بیان کرد: در مدت کوتاهی این خانه ها با استقبال گردشگران اجاره شد و همین اتفاق ، ما را برای ادامه مسیر و شناسایی خانه های بیشتر در نقاط گوناگون گلستان تشویق کرد.
این فعال صنعت گردشگری گلستان افزود: گردشگران زیادی با دیدن عکس ها برای حضور در خانه های روستایی مشتاق شدند و با افزایش مشتری به این باور رسیدیم که تمرکز بر فراهم کردن نیازهای گردشگران بوم گرد بهترین فرصت برای رونق اقتصادی منطقه و فراهم آوردن موقعیت شغلی برای جوانان جویای کار است.
وی گفت: گردشگران که به دنبال گذران اوقات فراغت خود در محیطی آرام ، دور از هیاهوی زندگی شهری و با همه لوازم و امکانات و غذاهای محلی و ساده روستایی هستند، آرام آرام گلستان را با توجه به ظرفیت های بالایش برای این کار انتخاب کرده و به همین دلیل بر تعداد متقاضیان بوم گردی منطقه افزوده می شود.
زنگانه بیان کرد: خانه هایی که برای این طرح انتخاب می شوند به صورت عمده دارای بافت کاملا سنتی ، بدون هر گونه امکانات و لوازم جدید، برخوردار از بخاری های هیزمی، سماورهای نفتی، کرسی، بشقاب های چوبی و همه ابزار قدیمی مورد استفاده روستائیان است تا همان فضا و شرایط سنتی زندگی سبک قدیمی برای گردشگران بوم گرد تداعی شود.
وی ابراز داشت: با گذشت ۲ سال از آغاز طرح بوم گردی با سه خانه اکنون بیش از ۴۵ خانه روستایی را در روستاهای گلستان به گردشگران عرضه کرده ایم و در ۲ سال گذشته بیش از ۸ هزار گردشگر و توریست با اقامت در این خانه ها از طرح بوم گردی دیدن کردند.
به گفته وی؛ با رونق گرفتن حضور گردشگران در طرح های بوم گردی، روستاییان استان گلستان خانه های قدیمی خود را با همان سبک سنتی بازسازی کرده و در اختیار گردشگران قرار می دهند.
وی گفت: هم اینک بیش از ۵۰ نفر به صورت مستقیم در طرح بوم گردی شامل راهنما ، آشپز ، تولید کننده صنایع دستی، نانوای محلی و نظایر آن فعالیت می کنند.
زنگانه ادامه داد: گام بعدی فعالیت ما در این بخش ، راه اندازی فروشگاه اینترنتی و عرضه محصولات و تولیدات محلی مانند انواع رب، عسل، ترشی، گیاهان دارویی و مانند آن و فراهم کردن فرصت جدید شغلی برای روستاییان گلستان است.
نمونه فعالیت بوم گردی این جوان ۳۰ ساله علی آبادی، در چند شهر دیگر گلستان هم اجرا شده و با توجه به قابلیت های مهمی چون بکر بودن و نبود مشابه در دیگر مناطق کشور، گردشگران خارجی متعددی هم از این طرح های بوم گردی به خصوص در شرق گلستان و مناطق ترکمن نشین استقبال کردند.
از جمله طرح های موفق در رونق گردشگری روستایی گلستان اجرای طرح بوم کلبه ترکمن توسط یک زوج علاقه مند به محیط زیست در نزدیکی پارک ملی گلستان در روستای توتلی تمک شهرستان گالیکش است.
بوم‌گردی به عنوان یکی از شیوه‌های متداول گردشگری می تواند از بهترین گزینه‌های توسعه گردشگری در گلستان باشد که با اجرای درست و با برنامه آن می توان به روند تخریب محیط زیست و همچنین رویه نادرست تبدیل روستا به شهر با ساخت و سازهای غیر اصولی پایان داد.
یکی دیگر از بخش های مرتبط با گردشگری که می تواند مکمل صنعت توریست بوده و به افزایش درآمدهای پایدار گلستانی ها منجر شود ، توجه بیشتر به رونق ، معرفی و فروش محصولات تولیدی به خصوص صنایع دستی است.
اقوام گوناگون ساکن در شهرها و مناطق گوناگون گلستان تولیدات متنوع ، کمتر دیده شده و مورد پسند و اقبالی دارند که عرضه آنها به گردشگران ، بر تقویت بیشتر کارگاه های کوچک خانگی و تولیدی آنها منجر می شود.
راه اندازی بازارچه های موقت، ثابت و دائمی از جمله راهکارهایی است که به نظر می رسد در گلستان عزمی جدی برای آن ایجاد شده و تلاش موثری برای ارائه این خدمت به تولید کنندگان صنایع دستی به خصوص زنان وجود دارد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان در این پیوند گفت: تاکنون سه بازارچه دائمی صنایع دستی در شهرهای گرگان، بندرگز و گنبدکاووس راه اندازی شده و به زودی در چند شهر دیگر استان هم این بازارچه ها به بهره برداری می رسد.
ابراهیم کریمی اظهار کرد: راه اندازی بازارچه های دائمی صنایع دستی؛ زمینه ساز تولید، فروش و اشتغال بویژه برای هنرمندان این حوزه در بخش های تولید فرش و زیور آلات ترکمن است.
وی بیان کرد: علاوه بر این در ایام گوناگون سال و به نسبت حضور مسافران ، بازارچه های موقت صنایع دستی هم در شهرستان های استان راه اندازی و تولیدات و دست ساخته های هنرمندان گلستان در معرض دیدن و فروش گذاشته می شود.
به گفته وی؛ با راه اندازی این گونه بازارچه ها نه تنها صاحبان غرفه ها به درآمد می رسند، بلکه هنرمندان تولید کننده هم نفع برده و به اتکای فروش مداوم و همیشگی، کسب و کار و تولید کارگاه ها رونق می گیرد.
کریمی؛ یکی از راه های موثر و همیشگی کمک به صنایع دستی و تقویت کسب و کار این بخش را تلاش برای پیدا کردن بازارهای فروش بیشتر دانست و گفت: برای توسعه و حمایت از تولیدکنندگان صنایع دستی گلستان نباید فقط به این گونه بازارچه ها اکتفا کرد بلکه می توان با پیدا کردن مشتری در استان های دیگر حتی خارج از مرزها ، به اشتغالزایی هر چه بیشتر هنرمندان استان و بقای فرهنگ ها و تولیدات قدیمی به میراث رسیده هم کمک کرد.
مدیرکل میراث فرهنگی گلستان اظهار امیدواری کرد: با افزایش تعداد بازارچه ها، ضمن افزایش میزان فروش محصولات صنایع دستی، حمایت های لازم از قشر هنرمند و زحمتکش این حوزه فراهم آمده و زمینه های جذب گردشگران و همچنین رونق اقتصادی منطقه بیش از پیش فراهم گردد.
هم مرز بودن گلستان با ترکمنستان و مراودات زیاد تجاری با چند کشور حاشیه دریای خزر در کنارعبور چند میلیونی مسافران و زائران حرم امام رضا (ع) از این استان نیز فرصت مناسبی برای رونق صنعت گردشگری است.
با وجود امکانات و آثار تاریخی و طبیعی متعدد، هنوز آن گونه که انتظارمی رفت از این موقعیت ها برای رونق بخش گردشگری استفاده نشده و گلستان در قدم های اول مسیر رسیدن به توسعه پایدار در گردشگری است.
صنعت درآمدزا و همیشه جذاب توریست و گردشگری در گلستان بیش از همه چیز به تامین زیرساخت ها ، تبلیغات فراوان ، حمایت از تولیدکنندگان صنایع دستی و سنتی و معرفی آنها به شهروندان استانهای دیگر و علاقمندان خارجی احتیاج دارد.
گزارشگر: میثم محسنی