اندیشه های مسکین قلیچ، پایان نامه شود
روز جمعه ۹مهر۱۴۰۰، دکتر اراز محمد سارلی در مراسم گرامیداشت مسکین قلیچ واقع در خوجه کاظم کلاله ، طی سخنانی به ابعاد شخصیتی این شاعر ارزشمند ترکمن پرداخت.
وی در سخنان خود به ابعاد معنوی و بستر تربیتی وی که از فارغ التحصیلان بخارای شریف بود، اشاره نمود که توقع از فارغ التحصیل مکتب بخارا جز این نیست که به آموزه های دینی توجه نماید و در عین حال کاراکتر ملی هم داشته باشد.
این استاد دانشگاه افزود وی به مسائل مبتلا به ترکمنان عصر خود انتباه کافی داشت. از جمله در واقعه گوگ دپه که طی آن ترکمنان مقاومت جانانه نموده، در نهایت شکست خوردند، شعری دارد با عنوان قیامت دان نشان، که خواندن آن هنوز هم مو بر اندام سیخ می کند.
دکتر سارلی در ادامه با تشکر از برگزارکنندگان مراسم، از کسانی که برای شناساندن مختومقلی تلاش نموده اند، قدردانی نمود از جمله حاج مراد دردی قاضی، عطانظر برزین، محمود عطاگزلی، قوجقی و دیگران .
وی در پایان پیشنهاد داد تا اشعار وی همچنانکه در دانشگاه مختومقلی ترکمنستان موضوع پایان نامه قرار می گیرد، در ایران نیز اساتید ادبیات می باید موضوع پایان نامه های دانشجویی قرار گیرد.
مختصری از زندگی مسکین قلیچ
ملا قلیچ متخلص به « مسکین قلیچ » در سال 1268 ه.ق در قارری قلعه – #ترکمنستان – در خانوادهای بی بضاعت ولی متدین بدنیا آمد.
ملا قلیچ سواد اولیه را از مکتب خانه زادگاه خود فرا گرفته است.
پدرش او را برای ادامه تحصیل به مدرسه«بخارای شریف» میفرستد. ملا قلیچ در زمان تحصیل از داشتن نعمت پدر و مادر محروم می شود. درآن زمان شاعر بیش از هیجده سال سن داشته است.
مسکین قلیچ بعد از اینکه میان گوکلانهای ایران میآید. شخصی به نام«نوریاغدی قرهداشلی» در «پیشکمر» (بایندر سابق) از توابع شهرستان کلاله او را به عنوان پسر خوانده خود میپذیرد.
شاعر در همان منطقه در سن سی و دو سالگی با زنی به نام عایشه(متوفای 1348ه.ق) ازدواج میکند. او از عایشه صاحب دو دختر به نامهای«اراز بیبی»و«آق بیکه»و یک پسر به نام«حاجی حسن» ملاقلیچ را به عنوان پیش امام مسجد به آن روستا میبرد.
مسکین قلیچ تا پایان عمر در روستای«حاجی حسن» میماند. او سرانجام به سال 1327ه.ق در سن پنجاه و هشت سالگی همانجا فوت میکند. و در قبرستانی بنام «کاظم خوجه» در جنوب روستای حاجی حسن در دامنه کوهی بنا به وصیت خود شاعر حتی محل آن را نیز تعیین کرده بود، به دست «غایبقلی» معروف به «قاقا ملا»به خاک سپرده میشود.