فهرست مطالب
ترکمن های سوریه
ترکمنهای سوریه پس از عرب‌ها و کردها سومین قومیت در سوریه هستند.
ترکمنها در حلب، شمال استان رقه، در لاذقیه، جرابلس، حمص و ادلب ساکن‌اند و اکثریت آنان سنی و حنفی مذهب هستند. به گفته دکتر مختار فاتح بیدیلی ترکمنهای سوریه علاوه بر شهرهای یاد شده در ۵۲۳ روستا سکونت دارند که در آن جمعیتی حدود ۲ تا ۲ و نیم میلیون نفر زندگی می‌کنند. گرچه آمار دقیقی درباره شمار ترکمنهای سوریه وجود ندارد اما مختار فاتح مدعی است تعداد واقعی جمعیت ترکمنهای سوریه به ۳ ونیم میلیون نفر می‌رسد.
پیشینه تاریخی ترکمنهای سوریه
سابقه حضور ترکمنها در سوریه به قرن یازدهم میلادی و دوران کشورگشایی‌های سلجوقیان بازمی‌گردد. دورانی که برخی قبایل چادرنشین ترکمن از آناتولی و بین‌النهرین به شام وارد شدند. در قرن دوازدهم میلادی آنها به سرکردگی عمادالدین زنگی سلسله آل زنگی را تاسیس کردند. عمادالدین زنگی، ترکمنها را برای رویارویی با صلیبی‌ها در ولایت حلب سکنا داد. وی به پاداش خدمات نظامی ترکمنها، زمین‌هایی را به عنوان تیول به آنها واگذار کرد. در قرن سیزدهم میلادی ترکمنها به بخشی از نیروهای نظامی در دمشق و حلب بدل شدند. در نیمه دوم قرن سیزدهم شماری از آنها در مناطق ساحلی و هم‌چنین منطقه جولان جهت انجام خدمات نظامی و دفاعی سکونت یافتند. در دوران سلاطین مملوک نقش ترکمنها در نیروهای نظامی سوریه افزایش یافت. ترکمنها عمدتا در مناطق شمالی سوریه ساکن شده و با تشکیل کلونی‌هایی زندگی یکجانشینی را آغاز کردند. در عمده‌ی دوران عثمانی جوامع ترکمن سوریه غالبا به‌صورت خودمختار و تحت فرمان روسایی بودند که به صورت
ارثی قدرت را در دست داشتند. بر اساس اسناد موجود از سرشماری سال ۱۵۱۸ میلادی امپراتوری عثمانی، جمعیت ایالت حلب که در حال حاضر بخش عمده‌ی آن در خاک ترکیه قرار دارد، ۵۴۲۷۶ نفر بوده که از آن بین ۳۶۲۱۷ نفر آنان را ترکمنها تشکیل می‌داده‌اند. در قرن شانزدهم میلادی، عثمانی‌ها جمعی از ترکمنها را در مناطق روستایی حومه‌ی حمص و حما جهت افزایش نظارت بر بدویان عرب و ماموریت‌هایی نظیر جمع‌آوری مالیات اسکان دادند.
جمعیت ترکمنهای سوریه
برآوردی روشن از شمار ترکمنها در سوریه وجود ندارد. آماری دولتی در این باب موجود نیست. زیرا در سرشماری‌های سوریه خاستگاه قومی، زبان یا مذهب لحاظ نمی‌شده است. تخمین‌ها از ۱۹۶۴ به این سو جمعیت ترکمنهای سوریه را ۳۰۰۰۰ نفر، در ۱۹۶۵، ۶۰۰۰۰ نفر، و در ۱۹۷۸، ۹۴۰۰۰ نفر و در ۱۹۸۸ با افزودن ۶۰۰۰ ترک آناتولی، جمعیت ترک‌زبانان سوریه را ۸۸۰۰۰ نفر نشان می‌دهد. که بر پایه‌ی تخمین سال ۱۹۸۸، جمعیت ترکمنهای سوریه ۲/۱ درصد جمعیت این کشور بوده است. البته برخی دیگر از برآوردها سهم ترکمنهای سوریه از جمعیت این کشور در ۱۹۸۸ را ۳ درصد برمی‌شمارند که آنها را به‌منزله‌ی یکی از کوچک‌ترین اقلیت‌های قومی سوریه معرفی می‌کند. متخصص تاریخ خاورمیانه سی اچ بلینی (C. H. Bleaney) بر این باور است که اشتراک مذهبی ترکمنهای سوریه با اکثریت جمعیت این کشور مستحیل شدن آنها در جامعه سوریه را تسهیل نموده و در بسیاری از مناطق آنها در جمعیت عرب‌زبان هضم شده‌اند. بسیاری از منابع جمعیت آنها در حال حاضر را بین یک‌صد تا دویست هزار نفر تخمین می‌زنند. برخی ترکمنهای سوریه نیز جمعیتشان را بین هفتصد و پنجاه هزار نفر تا یک و نیم میلیون نفر برمی‌شمارند. به تازگی شورای ملی ترکمنهای سوریه نیز آمار خود مبنی بر جمعیت سه و نیم میلیون نفری ترکمنهای سوریه را عرضه کرده است.
پراکندگی جغرافیایی ترکمنهای سوریه
بیشتر ترکمنهای سوریه در مناطق پیرامون بخش‌های شمالی رودخانه فرات در نزدیکی حلب و شماری روستاهای پراکنده در مناطق مرکزی سوریه به ویژه حوالی حمص و حما زندگی می‌کنند. بیشترین تراکم جمعیتی ترکمنها در حاشیه نوار مرزی با ترکیه به ویژه در استان‌های حلب و لاذقیه است. شهرهای حلب، منبیج، الباب، جرابلس، اعزاز، قطمه جمعیت‌های شایان توجه ترکمن دارند. در استان لاذقیه، در منطقه مرزی رأس‌البسیط و در منطقه بایربوجاک در جوار استان حاتای ترکیه، عمده‌ی جمعیت را ترکمنها تشکیل می‌دهند. با نگاهی به نقشه جغرافیایی سوریه می‌توان به موقعیت سوق‌الجیشی شهرهای ترکمن‌نشین در نوار مرزی ترکیه و سوریه پی برد، موضوعی که بدون تردید در اراده‌ی ترکیه به بهره‌برداری‌های همه‌جانبه از مولفه‌ی ترکمن در سوریه موثر بوده است.
**************************
تبلیغات متنی
خرید اینترنتی بیمه آتش سوزی منازل مسکونی